Dział spadku jest niezwykle istotną instytucją prawa. Polega na tym, iż z chwilą zakończenia trwania współwłasności, szacowana jest wartość całego majątku spadkodawcy, a następnie określana jest wielkość schedy każdego ze spadkobierców.
Bardzo często zdarza się, że po jednym spadkobiercy dziedziczy kilka osób. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawnymi, jeżeli spadek przypada kilku osobom, co do wspólności majątku spadkowego stosuje się właściwe przepisy o współwłasności w tzw. częściach ułamkowych. Oznacza to, że kilku spadkobierców staje się współspadkobiercami, między którymi istnieje wspólność ustawowa.
Dział spadku może zostać dokonany w drodze umowy lub w drodze postępowania przed sądem.
Umowny dział spadku jest możliwy jedynie wówczas, gdy istnieje zgodna wola ze strony wszystkich współspadkobierców. W razie jej braku procedury podziału majątku dokonuje się na drodze sądowej. Zgoda musi istnieć nie tylko co do dokonania samego działu, ale również co do tego, w jaki sposób ma być dokonany. Sama forma umowy jest natomiast uzależniona między innymi od tego, co wchodzi w skład spadku. Jeśli jest to np. nieruchomość, wówczas wymagana jest forma aktu notarialnego. W sytuacji natomiast, gdy będzie to spółka, wtedy umowa o dział spadku powinna zostać zawarta pisemnie z podpisem poświadczonym notarialnie.
Jeżeli między współspadkobiercami istnieje spór co do działu spadku, wówczas dokonuje go sąd.
Kancelaria „Bartosiak & Wspólnicy” z siedzibą na terenie miasta Warszawa posiada wieloletnie doświadczenie w prowadzeniu spraw o dział spadku oraz zniesienie współwłasności. Jeśli posiadają Państwo pytania i chcielibyście uzyskać fachową poradę prawną w tej kwestii, Nasza Kancelaria w Warszawie pozostaje do Państwa dyspozycji.
Sądowy dział spadku
Dział spadku może nastąpić również na drodze sądowej. Wniosek o wszczęcie postępowania może złożyć każdy ze współspadkobierców oraz nabywca udziału w spadku.
Sąd musi na początku ustalić skład majątku spadkowego oraz jego przybliżoną wartość. Podstawą dokonywania działu może być spis inwentarza. Można także dokonać uzupełnienie spisu. Jeżeli jednak spis nie został sporządzony, wówczas sąd może dokonać ustaleń na postawie wyjaśnień składanych przez uczestników postępowania.
Sąd może dokonać podziału spadku w jeden z poniższych sposobów:
- podział fizyczny przedmiotów, które wchodzą w skład spadku,
- przyznanie przedmiotów jednemu lub kilku spadkobiercom, z koniecznością ustalenia obowiązku spłaty pozostałych osób uprawnionych do ich dziedziczenia,
- rozdział sumy uzyskanej ze sprzedaży między spadkobierców proporcjonalnie do ich udziałów spadkowych.
Dział spadku niesie ze sobą zarówno skutki prawne, jak i faktyczne. Skutki prawne polegają przede wszystkim na tym, iż do majątków osobistych każdego ze spadkobierców zostają przyznane prawa majątkowe. Zmianie ulega też odpowiedzialność za długi spadkowe. Natomiast skutki fizyczne oznaczają, że majątek, który do tej pory był uznawany za wspólność, przestaje istnieć jako całość.